Ruska vojna potrošnja nadmašuje evropsku dok Putin povećava ratni budžet, otkriva studija
Ruska vojna potrošnja, vođena naporima predsjednika Vladimira Putina da postavi ekonomiju zemlje na ratnu osnovu, sada je premašila kombinirane budžete za odbranu svih evropskih nacija, prema novoj studiji.
U 2024. godini ukupni ruski rashodi za odbranu porasli su za 42 posto u realnom iznosu, dostigavši 13,1 bilion rubalja. Kada se prilagode paritetu kupovne moći (PPP) – koji objašnjava razlike u tome što se novcem može kupiti u različitim zemljama – to iznosi 462 milijarde dolara, prema podacima Međunarodnog instituta za strateške studije (IISS), izvještava Financial Times.
Poređenja radi, ukupna potrošnja na odbranu širom Evrope, uključujući Veliku Britaniju i zemlje članice EU, porasla je za skoro 12 posto prošle godine na 457 milijardi dolara, što je neznatno zaostajalo za budžetom Moskve.
Godišnji izvještaj IISS-a "Military Balance", koji procjenjuje globalne vojne kapacitete i potrošnju na odbranu, naglašava ključne sigurnosne brige za Evropu - posebno u svjetlu potencijala za smanjenje američke podrške Ukrajini i evropskoj odbrani.
Američki predsjednik Donald Trump, koji je obećao da će rat Rusije protiv Ukrajine brzo završiti, izjavio je da je njegova administracija bila uključena u "veoma ozbiljne" razgovore sa Moskvom. On je, također, kritizirao iznos koji SAD troše na rat i evropsku sigurnost općenito.
Jedna od Trumpovih glavnih tema razgovora bila je finansijski doprinos Evrope sopstvenoj odbrani, uključujući pomoć Ukrajini. Prema Institutu za svjetsku ekonomiju Kiel, ukupna američka pomoć Ukrajini iznosi približno 88 milijardi eura — oko trećinu manje od ukupne pomoći Evrope od 125 milijardi.
Trump je tražio da Evropa izdvoji pet posto svog BDP-a za odbranu, što je znatno više od trenutnog prosjeka od otprilike 1,7 posto. U međuvremenu, generalni sekretar NATO-a Mark Rutte pozvao je da se za odbranu u Evopri izdvaja tri posto. Bilo koja cifra bi dovela do toga da evropska potrošnja za odbranu nadmaši Rusiju sa značajnom razlikom.
IISS predviđa da će 2025. godine ukupni ruski rashodi za odbranu — uključujući "dobrovoljne" doprinose regionalnih vlada i preduzeća — porasti za još 13,7 posto, dostižući 15,6 biliona rubalja. To bi iznosilo 7,5 posto BDP-a i skoro 40 posto federalne potrošnje.
Iako ove teške vojne investicije opterećuju rusku ekonomiju, IISS je napomenuo da "Rusija još uvijek može snositi troškove rata".
IISS je dodao da bi, ako bi evropska potrošnja na odbranu porasla na tri posto BDP-a, to dodalo oko 250 milijardi dolara na trenutne nivoe. Sa pet posto BDP-a, potrošnja bi se povećala za otprilike 800 milijardi dolara – skoro dvrostruko više od trenutnih vojnih rashoda Rusije.
Međutim, u studiji IISS se napominje da su evropski vojni budžeti već porasli za 50 posto od 2014. godine, a "fiskalna ograničenja mogu usporiti [dalji] rast".
Naprimjer, njemački budžet za odbranu dostigao je 23 posto prošle godine na 86 milijardi dolara, nadmašivši 81 milijardu dolara prvi put u više od 30 godina.
Povećana njemačka potrošnja na odbranu uglavnom je posljedica jednokratnih isplata iz posebnog vojnog fonda, a IISS je upozorio da je održavanje tog nivoa finansiranja i dalje neizvjesno. Prema izvještaju, opredijeljenost zemlje da izdvoji dva posto BDP-a za odbranu do 2029. godine – u odnosu na trenutnih 1,8 posto – također je neizvjesna.