Dvije lekcije rumunske istorije za Putinove lokalne poštovaoce

 

Istorija iz koje je "učila" Putinova propaganda: izmišljeni citati, laži i imperijalistički šovinizam

 

Ne mislim na prijetnje raketnim napadima koje svakodnevno izgovaraju ličnosti kao što su Solovjov, Popov, Guruljov, Medvedev uz Peskova. Takve prijetnje se prije obraćaju domaćoj publici. Umjesto toga, vanjska publika se hrani argumentima kao što je teorija o “bockanju medvjeda”, pretvarajući ga u divljeg grabežljivca, umjesto da ga ostavi da na miru proždire svoj plijen. Naš „protagonista“ je Putinov savjetnik, bivši ministar kulture Vladimir Medinski. Uz zadaću da upravlja "ideološkim problemima" unutar Predsjedničke administracije, Medinski može biti "pohvaljen" jer je uspio pretvoriti kulturu u Rusiji u jeftinu propagandu. Poput Torquemade ruske imperijalne dogme, Medinski se posvetio srcem i dušom zadatku rehabilitacije staljinizma, pretvaranja ruskih careva (i njihovih generala, posebno) u slavne heroje, kao i širenja historijske pseudo-kulture zasnovane na izmišljenim citatima i interpretacijama koje iskorištavaju neznanje publike. Sve se to uklapa u specifičan narativ, naime ruska, unaprijed određena, potraga za carstvom i njen jednako vječni totalitarni poziv.

Putinova zvanična historiografija ne može se naći u knjigama ili istraživačkim studijama. Njegovi glavni izvori su filmovi, dokumentarni filmovi, izložbe, multimedija, vlogovi i izjave za štampu. Ona nema ograničenja u količini besmislica koje se mogu izgovoriti, posebno bez pružanja bilo kakvog dokaza. I što je najvažnije, ova vrsta historiografije nije u nadležnosti historičara. Kako se sve više resursa usmjerava u institucionalnu prevarijaciju i raste broj sljedbenika imperijalističke propagande, sama glupost postaje još sofisticiranija. Pod vodstvom Medinskog, Rusko društvo za vojnu historiju, organizacija koja okuplja grupu historičara amatera (obično bivših vojnika) i priglupih birokrata koji se predstavljaju kao rafinirani intelektualci, poslednjih godina uspjela je evoluirati u svojevrsno ministarstvo istina, koja izdaje “istinite odobrenja” za svaki kulturni proizvod sa historijskim referencama. Nakon što je SSSR zvanično odužio zločin, ovo „društvo“ nam je iznenada reklo da su poljske zarobljenike u Katinu „zapravo“ pogubili njemačke, a ne sovjetske trupe. Ne prije nego što se unaprijed presudi, najprije glasom Medinskog, kasnije Putina, da je Poljska kriva za izbijanje Drugog svjetskog rata. Bilo je to isto društvo koje je pozvalo vlasti da „istraže“ zakonitost aktivnosti „Memorijala“, organizacije koja je dokumentovala i istraživala staljinističke zločine, kasnije skidajući spomen-ploče i spomenike koji podsjećaju na milione ljudi koji su pali kao žrtve do masovnog čišćenja. Autor najnovijih ruskih udžbenika historije, a da nikada nije napisao ni jedan tom, Medinski je, kao i većina propagandista, varalica, pretvara se da je dobar u svom poslu. Njegova moć proizlazi upravo iz njegovog laganog čitanja i apsolutnog nedostatka kritičkog duha – Medinski je sposoban da izgovori najbesmislenije svinjarije, pretvarajući se da dijeli tajnu mudrost. Njegovi javni nastupi odišu ruskim imperijalnim šovinizmom i krajnjim prezirom prema svima koji nisu opčinjeni sveruskom kulturom. Njegove „lekcije“ iz historije, objavljene na YouTube kanalu pod nazivom „Sala za predavanja Dostojevskog“, prave su fabrike historijskih rečenica, koje zamenjuju debate i argumente postulatima izrečenim na autoritaran način.

 

Putinov stručnjak za historiju kaže da su "Moldo-Vlahi" bili Sloveni, a Rusija je spasila Austro-Ugarsko carstvo pre nego što je ono uopšte postojalo

 

Posljednjih mjeseci, Medinski, Putinov savjetnik i predsjednik Međuresornog komiteta za historijsko obrazovanje (osnovanog 2021.), pokazuje sve veći interes za Republiku Moldaviju i Rumuniju, što je i izraženo u njegovim predavanjima „Dostojevski“. Dokazi o političkom značaju ove teme, dvije epizode o Besarabiji i Rumuniji predstavlja sam Vladimir Medinski, koji je ranije svoje pojavljivanje na YouTube kanalu rezervirao za rasprave o ruskim carevima. Prva epizoda, “Velika Moldavija ili Velika Rumunija”, impresivan je paket neistina i historijskih mistifikacija koje prevazilaze klasični narativ o proruskom moldovenizmu, uobičajenom za većinu ruskih intelektualaca, bez obzira na njihovu političku orijentaciju. Istina, ova epizoda poziva "Moldavane" da se namjerno poklone Moskvi. Obećanje je, na kraju, da se obnovi “Velika Moldavija”, nakon predstojeće podjele Rumunije u svjetlu rata koji će sigurno doći. Sasvim je jasno da je takvoj platformi bila potrebna sveobuhvatna historijska teorija u svom temelju, osmišljena da potkrijepi njenu „objektivnost“.

Medinski teoretizira da su Moldavija i Vlaška bile “povijesno” na putu integracije u Rusko Carstvo, kao rezultat približavanja teškog vremena i “posebno” u svjetlu etničkih, jezičkih i vjerskih sličnosti koje dijele “tri naroda”.  Kulturno resetovanje Moldavije i Vlaške, tvrdi Medinski, dogodilo se sredinom 19. veka, nakon povlačenja ruskih trupa iz dvije kneževine, posebno kao rezultat ciljane politike Francuske „privlačenja elita“ iz Moldavije i Vlaške. U stvari, teorije Medinskog su samodovoljne i ne zahtijevaju dodatne izvore ili dokumente za potvrdu. Iz tog razloga, Medinski pokušava da objasni zapadnjačku latinizaciju moldavskog naroda (koje opisuje kao Slovene, jednostavno zato što su govorili slavenski na dvoru Stefana Velikog) ukazujući na njihove „posjete francuskim univerzitetima“, gdje je njihov „tradicionalni proruski sentiment” je otupio.  

 

„Kao rezultat njegove volje da ima Austriju kao saveznika“, tvrdi Medinski, „Nikolaj I je izgubio pravoslavnu Moldaviju i Vlašku… Razumno je bilo pustiti da se Austro-Ugarska raspadne, što bi se i dogodilo da Rusi nisu intervenirali u Mađarskoj revoluciji 1848. godine. Bez daljeg komentaranja onoga što on naziva „strateškom greškom“ Nikolaja I – odluke da se povuku ruske trupe iz dvije kneževine – jasno je da, uprkos njegovim neprestanim naporima da glumi stručnjaka, Medinski nije ništa drugo do odvratni prostakluk. Osnovna pretraga na Internetu, čak i kada se koriste ruske tražilice, pomogla bi „stručnjaku“ Kremlja da sazna da Austro-Ugarsko Carstvo nije moglo propasti prije nego što je ikada bilo osnovano. Ostatak Medinskog diskursa prožet je citatima koji nikada nisu napisani, niti izgovoreni, što još jednom dokazuje da je glavni sastojak kremaljskog propagandnog recepta samostalna glupost. Naprimjer, kada govori o Cantemiru, Medinski kaže da je bio „upoznat sa otomanskom muzikom“, što je inače tačno, osim što Medinski ne pominje Cantemirovu strast prema historiografiji. To ne treba da čudi, s obzirom na to da je i sam Cantemir opširno pisao o latinskom porijeklu rumunskog naroda i etničkom i jezičkom identitetu stanovnika Moldavije i Vlaške. U stvari, ponavljajući sovjetsku propagandu iz 1930-ih, Medinski zanemaruje činjenicu da je Vlaška bila poznata i kao „rumunska zemlja“, fokusirajući se umjesto toga na činjenicu da je većinsko stanovništvo bilo pravoslavno, ne trudeći se da objasni njihovo etničko porijeklo.

Pod izgovorom da podstiče „moldavski revizionizam“, Kremlj koristi Medinskog da se pozabavi ne samo prorumunskom nostalgijom u moldavskom društvu, već i Rusima i drugim imperijalnim manjinama u Besarabiji. Ruska propaganda obećava ovim takozvanim „uvoznim Moldavcima“ da će obnoviti istorijsku Besarabiju kao zakonitu nasljednicu Velike Moldavije, ali unutar granica novog Ruskog carstva. Završavajući svoje odvratno brbljanje, Medinski ne iznenađuje da „historijski moldavski narod“ ispuni svoj „san“ da vidi obnovljenu „Veliku Moldaviju“.  

„Bolje imati Veliku Moldaviju nego Rumuniju…“, zaključuje Medinski, sa vidljivim izrazom prezira na licu.  

I ovoga puta ruska propaganda je talac vlastite laži i političke logike, koje prije podliježu psihijatrijskom odjeljenju nego historiji. Iako okupacija Besarabije 1812. godine nije bila na štetu Moldavije, već Otomanskog carstva, Medinski tvrdi, aneksija Ruskog carstva učinila je Besarabiju zakonitim nasljednikom istorijske Moldavije, koja je izgubljena nakon što je Rumunija stekla svoj status.