25.08.2025.

UNDP dhe BE forcojnë zërin e shoqërisë civile në drejtësi dhe ndërtim të paqes

Përmes iniciativës rajonale të financuar nga Bashkimi Evropian, Mbështetja e BE-së për Ndërtimin e Besimit në Ballkanin Perëndimor, sot, UNDP nënshkroi marrëveshje me gjashtë organizata të shoqërisë civile (OSHC). Ky moment historik përforcon mbështetjen për iniciativat e drejtuara në nivel lokal që promovojnë llogaridhënien, përparojnë drejtësinë tranzicionale, nxisin dialogun ndëretnik dhe fuqizojnë të mbijetuarit e dhunës seksuale të lidhur me konfliktin (DNSK).
 
Duke u bazuar në rezultatet me ndikim të mbështetjes së mëparshme të financuar nga BE për OSHC-të dhe përpjekjet për të amplifikuar zërat e më të prekurve, UNDP, përmes dy raundeve të thirrjeve konkurruese, përzgjodhi pesë OSHC, duke përfshirë "Qendrën për Zgjidhjen Alternative të Mosmarrëveshjeve" (ADRC) dhe OJQ-në "Pajtimi që Fuqizon Komunitetet" (REC), "Integra", "Qendrën e Rehabilitimit të Kosovës për Viktimat e Torturës" (KRCT), "Medica Gjakova" dhe "Institutin e Prishtina për Studime Politike" (PIPS) për të përballuar sfidat komplekse sociale, për të mbështetur paqen dhe për të nxitur pajtimin.
 
Përmes iniciativave të përzgjedhura, UNDP do të punojë në fushat kryesore të mëposhtme:
 
· Ngritja e ndasive ndëretnike duke institucionalizuar hapësirat për dialog, ndërtimin e kapaciteteve të të rinjve, rritjen e ndërgjegjësimit publik dhe nxitjen e partneriteteve strategjike.
 
· Adresimi i boshllëqeve arsimore në drejtësinë tranzicionale përmes programeve të specializuara të trajnimit dhe fushatave të synuara të ndërgjegjësimit.
 
· Promovimi i qasjeve të përqendruara te të mbijetuarit duke ofruar ndihmë psikosociale dhe ligjore për të mbijetuarit e Dhunës Sjellëse Dhunuese dhe duke punuar për të zvogëluar stigmën që rrethon përvojat e tyre.
 
· Sfidimi i narrativave dominuese dhe negative duke mbështetur shprehjet artistike dhe krijuese që nxisin reflektimin, empatinë dhe rrëfimin gjithëpërfshirës.
 
Në ceremoninë e nënshkrimit morën pjesë Dudley Tarlton, Zëvendës Përfaqësues i Përhershëm i UNDP-së dhe Jarmo Feliks Helppikangas, Shef i Seksionit Ligjor dhe Ligjor, të Drejtat e Njeriut, Zyra e Përfaqësuesit Special të BE-së në Kosovë, duke nënvizuar rëndësinë e këtyre partneriteteve.
 
Duke reflektuar mbi këtë rast, Z. Tarlton theksoi: “Gjatë dy viteve të fundit, projekti i Ndërtimit të Besimit ka mbështetur një gamë të gjerë përpjekjesh - nga ndihma ligjore dhe psikosociale për të mbijetuarit e dhunës së lidhur me konfliktin, te ndërtimi i paqes i udhëhequr nga të rinjtë, deri te forcimi i rolit të shoqërisë civile në drejtësinë tranzicionale. Këto aktivitete kanë arritur mijëra njerëz dhe kanë ndihmuar në ndërtimin e vrullit për një angazhim më të qëndrueshëm. Këto përpjekje nuk kanë qenë gjithmonë të lehta dhe nuk kanë qenë gjithmonë të dukshme, por kanë qenë të qëndrueshme dhe kanë bërë një ndryshim.”
 
Z. Helppikangas, Përfaqësuesi Special i BE-së në Zyrën e saj në Kosovë, theksoi se “Bashkimi Evropian mbetet i përkushtuar fuqimisht për të mbështetur shoqërinë civile dhe viktimat në Kosovë në kërkimin e tyre për të vërtetën, drejtësinë dhe pajtimin. Përmes iniciativave të tilla, ne synojmë të adresojmë të kaluarën duke dokumentuar mizoritë, duke promovuar dialogun ndëretnik dhe duke siguruar që zërat e viktimave të jenë në qendër të drejtësisë tranzicionale, një imperativ moral dhe një gur themeli për paqen e qëndrueshme dhe të ardhmen evropiane të rajonit”.
 
Mbështetja e BE-së për Ndërtimin e Besimit në Ballkanin Perëndimor është një projekt rajonal katërvjeçar i zbatuar në partneritet me Zyrat e UNDP-së në Bosnjë dhe Hercegovinë, Kosovë, Mal të Zi, Maqedoninë e Veriut dhe Serbi dhe me mbështetjen financiare të Komisionit Evropian. Projekti rajonal synon të rrisë llogaridhënien për krimet e luftës në rajonin e Ballkanit Perëndimor, të forcojë mbështetjen e përgjithshme të publikut për këto procese dhe të nxisë dialogun brenda shoqërive dhe grupeve etnike rreth krimeve të kryera gjatë viteve 1990, duke lënë komunitete më rezistente.