Rusija i masovna ubistva ukrajinskih zarobljenika
Rusija sada redovno pogubljuje zatvorenike, direktno kršeći član 13. Ženevske konvencije, kao dio namjerne strategije u istočnoj Ukrajini.
Sve je više dokaza da Moskva redovno i namjerno krši konvenciju iz 1949. o pravilima ratovanja, dok nastoji izvršiti dodatni pritisak na ukrajinske snage na istoku zemlje.
Ukrajinski glavni tužilac rekao je 14. oktobra da su najmanje 102 ukrajinska ratna zarobljenika ubijena od strane ruskih snaga od početka invazije u februaru 2022. godine, pri čemu se 80 posto ubistava dogodilo ove godine. Procjena Instituta za proučavanje rata sa sjedištem u Washingtonu, također, je izvijestila o “povećanju ruskih pogubljenja ukrajinskih zarobljenika na cijelom poprištu”.
Član 13. Ženevske konvencije kaže: „Svaka nezakonita radnja ili propust sile koja drži zarobljenike koja uzrokuje smrt ili ozbiljno ugrožava zdravlja ratnog zarobljenika koji se nalazi u njenom pritvoru zabranjena je i smatrat će se ozbiljnom povredom”.
U septembru je CNN saopćio da je dobio detalje o 15 slučajeva, od kojih je većina podržana video zapisima ili audio snimcima presretnutim dronom, u kojima su ukrajinski vojnici ubijeni, a ne zarobljeni.
Od početka ruskog napredovanja u septembru, na lokalnim Telegram kanalima pojavio se niz video snimaka koji prikazuju pogubljenje ukrajinskih zarobljenika.
Na jednom zapisu, kojeg je snimio ukrajinski dron tokom bitke u Donjeckoj oblasti, vide se tri ukrajinska vojnika kako se pokušavaju predati. Podižu ruke i leže na tlu, ali im pripadnici ruskih trupa pucaju u leđa.
Kasnije je jedan od vojnika za koga se sumnjalo da ih je pucao zarobljen i ispitivan od strane ukrajinskih vojnika.
"Viši oficir je kontaktirao komandu i oni su preko radija odgovorili 'Nema vremena da se bavite zarobljenicima, nemojte ih zarobljavati'. Naredili su da se puca na njih, što je grupa i izvršila", rekao je ruski vojnik, koji se predstavio kao Deljagin Genadijevič, u intervjuu objavljenom na YouTube.
Rekao je da su takve naredbe bile česte u ruskoj vojsci tokom njenog napredovanja u istočnoj Ukrajini.
Dana 13. oktobra, devet operatera dronova su opkolile ruske snage nakon što su probili liniju fronta. Prema ukrajinskim vojnim Telegram kanalima, odred je uzvratio sve dok im nije ponestalo municije i ubijeni su kada su se pokušali predati.
U drugom slučaju, 30. septembra, prijavljeno je da je 16 ukrajinskih vojnika koji su se predali odvedeno u polje, postrojeno i streljano. Snimci sa drona potkrepljuju tvrdnju, a ukrajinski vojnici kažu da postoje dodatni dokazi sa presretnutih radio snimaka.
Iako se u nekim slučajevima ratni zločini mogu utvrditi samo pomoću snimaka s dronova, postoje i drugi slučajevi u kojima su kršenja snimili sami ruski vojnici. Njihovi video snimci prikazuju egzekucije zapanjujuće okrutnosti i nasilja koje su posebno snimljene, sugerirajući namjernu strategiju.
Možda najozloglašeniju egzekuciju snimili su ruski vojnici u februaru prošle godine. Timofij Nikolajevič je prikazan kako puši cigaretu nakon hapšenja, ubijen je nekoliko sekundi nakon što je rekao "Živjela Ukrajina", a njegova slika i riječi postali su simboli okupljanja okupiranog naroda.
U septembru su ruski proratni Telegram kanali proširili šokantnu fotografiju onoga što je izgledalo kao još jedan pogubljeni ukrajinski zarobljenik. Na fotografiji se vidi muškarac u ukrajinskim borbenim pantalonama kako leži na tlu sa mačem koji mu viri iz grudi na čijem oštrici je ispisano "Za Kursk".
Prema istražiteljima koji koriste obavještajne podatke otvorenog koda, fotografija je snimljena u selu u Donjeckoj oblasti koje su ruske snage zauzele u septembru.
Postoje ruski bataljoni koji se bore u oblastima Kursk i Donjeck sa reputacijom da sistematski muče ratne zarobljenike i prave snimke o mučenjima. Pripadnici 155. brigade su, naprimjer, u augustu snimili glavu mrtvog ukrajinskog vojnika na stupu na kontrolnom punktu u oblasti Belgorod, dok je neonacistički bataljon Rusič, koji je nedavno poslan da patrolira granicom sa Finskom, distribuirao slične snimke. .
Iako postoje tvrdnje da su ukrajinski vojnici pogubili ruske vojnike pokušavajući da se predaju, dokazi sugeriraju da su ova djela rijetka, individualna i ne sistematska, za razliku od ruskog ponašanja.
Ukrajinsko tužilaštvo kaže da će istražiti navode o ratnim zločinima Ukrajinaca. Takve istrage su neophodne, iako mogu biti nepopularne. 2016. godine, nakon početka rata u Donbasu, nekoliko ukrajinskih vojnika je zatvoreno presudama ukrajinskih sudova zbog zločina.
Ukrajinska strana tvrdi da se pridržava pravila ratovanja, često objavljujući video zapise ruskih zarobljenika, kako bi pokazali da ih drže u dobrim uslovima u ukrajinskim zatvorima, iako joj je 2022. godine rečeno da se ne prikazuju slike
ruskih zarobljenika, što može predstavljati kršenje Ženevske konvencije. Rusija je, također, pokazala slike zarobljenih muškaraca.
Dok su se ruska pogubljenja ratnih zarobljenika dešavala tokom cijelog rata, postala su sve raširenija i nasilnija u posljednja tri mjeseca, a snimci pogubljenja u srednjovjekovnom stilu otvoreno su objavljeni i distribuirani od strane vojnika na društvenim mrežama.
Ruski vojni blogeri sa milionima pretplatnika, također, sve više veličaju i ohrabruju takva pogubljenja.
Čini se da je intenziviranje ratnih zločina i njihov sve veći publicitet namjerni pokušaj da se ukrajinski vojnici koji se bore na liniji fronta zastraše prijetnjom mučenja i pogubljenja ako budu zarobljeni.
Ruske snage koriste ratne zločine kao psihološko oružje u namjernoj eskalaciji ruske vojne kampanje na istoku Ukrajine.